จีนจูงใจคู่ค้าใช้เงินหยวนทำธุรกรรม ตอบโต้สงครามการค้า

สืบเนื่องจากประเด็นการเจรจาการค้าระหว่างจีนกับสหรัฐฯ ในช่วงที่ผ่านมา ซึ่งมีประเด็นเรื่องค่าเงินหยวนที่สหรัฐเรียกร้องให้จีนรักษารักษาเสถียรภาพของค่า เงินหยวน โดยความเคลื่อนไหวของสหรัฐมีเป้าหมายที่จะถ่วงดุลจีนที่พยายามจะลดค่าเงินหยวนเพื่อรับมือกับมาตรการเรียกเก็บภาษีนำเข้าสินค้าของสหรัฐ

ถ้าติดตามข่าวคราวด้านสงครามการค้า จะเห็นว่านอกจากนโยบายด้านการตอบโต้ในด้านภาษีนำเข้า สิ่งหนึ่งที่จีนใช้กับสหรัฐฯบ่อยๆ คือ การลดค่าเงินหยวน ซึ่งทั่วๆ ไปก็มองว่าการเจตนา ‘ต่อยใต้เข็มขัด’ นี้ ทำให้สหรัฐฯยั๊วอย่างมาก ทำไมจะไม่ยั๊วละ ในเมื่อการลดค่าเงินหยวนของจีนทำให้จีนหันไปแข่งขันด้านราคาที่ต่ำ เป็นนโยบายลดอัตราแลกเปลี่ยนเพื่อบรรเทาผลกระทบการส่งออกของจีนจากกำแพงภาษีในสงครามการค้า และนี่ก็เป็นการบริหารจัดการอัตราแลกเปลี่ยนที่ไม่เป็นไปตามกลไกตลาดดังที่สหรัฐได้กล่าวหาจีนมาโดยตลอด

อย่างไรก็ตามในด้านของสงครามการค้าระหว่างสหรัฐและจีน ที่ส่อว่าจะยืดเยื้อไปเรื่อย ๆ แต่มุมหนึ่งกลับเข้าทางจีนจากรณีการลดค่าเงินหยวน คือ ประเทศคู่ค้าของจีนหันมาใช้เงินหยวนกับจีนมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นในการทำธุระกรรมระหว่างประเทศและรวมไปถึงการถือครองสินทรัพย์ต่างๆ

นอกจากนี้ข้อมูลจากธนาคาร ICBC แสดงให้เห็นว่านักลงทุนทั่วโลกเพิ่มการถือครองตราสารหนี้ในสกุลหยวนของจีนเพิ่มขึ้น 2.5% และรวมไปถึงหุ้นจีนเพิ่มขึ้นอีก 3% เมื่อเทียบกับปีที่ผ่านมา ซึ่งทำให้เห็นว่าเริ่มมีการใช้เงินหยวนเพิ่มมากขึ้น รวมทั้งรัฐบาลจีนพยายามที่จะใช้สกุลหยวนในการทำธุรกรรมระหว่างประเทศ และรวมไปถึงความพยายามที่จะโน้มน้าวประเทศคู่ค้าต่างๆ หันมาใช้สกุลหยวนมากขึ้นแทนที่การใช้ดอลลาร์สหรัฐ

กรณีที่ธนาคารกลางเมียนมา (Central Bank of Myanmar – CBM) ได้ออกประกาศที่ 4/2019 อนุญาตให้ใช้สกุลเงินหยวน (จีน) เพื่อการชําระและการแลกเปลี่ยนระหว่างประเทศกับเงินสกุลจั๊ตของเมียนมาได้โดยตรง

ตามข่าวคือ CBM อนุญาตให้ใช้สกุลเงินหยวนจีนเพื่อการจ่ายและชำระเงินระหว่างประเทศในธนาคารที่ได้รับอนุญาต (Authorized Dealer) เพื่อพัฒนาการชำระเงินและการแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างประเทศ รวมทั้ง การส่งเสริมการค้าชายแดน โดย CBM อนุญาตให้ใช้สกุลเงินหยวนเพื่อการจ่ายและชำระเงินระหว่างประเทศระหว่างธนาคารที่ได้รับใบอนุญาตได้ อย่างไรก็ตาม CBM ยังไม่อนุญาตให้มีการเปิดบัญชีส่วนบุคคลในสกุลเงินดังกล่าว

ในประเด็นดังกล่าวนี้ หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น Myanmar Times ได้สัมภาษณ์ความคิดเห็นจาก U Pe Myint ที่ปรึกษาอาวุโสของ CB Bank ซึ่งเป็นธนาคารพาณิชย์ชั้นนำของเมียนมา เห็นว่า การประกาศดังกล่าวของ CBM มีวัตถุประสงค์เพื่อการชำระเงินที่ง่ายในการค้าชายแดน ธนาคารท้องถิ่นสามารถแลกเปลี่ยนเงินตราดังกล่าวกับสกุลเงินจั๊ตโดยตรงได้ และมองว่าธนาคารกลางเมียนมาน่าจะอนุญาตบุคคลหรือนิติบุคคลสามารถเปิดบัญชีธนาคารในสกุลเงินหยวนได้ในอนาคตด้วย

จะมองว่าเมียนมาถีบเรือตามน้ำหรือรัฐบาลจีนกดดันให้ใช้ก็ตาม แต่กรณีนี้แทบจะไม่มีเสีย ที่สำคัญ จีนมีบทบาทอย่างมากในการส่งเสริมการค้าและการลงทุนในเมียนมา โดยที่จีนมีพรมแดนติดกับเมียนมาและมีความร่วมมือในหลากหลายมิติ ซึ่งส่งผลดีต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของเมียนมาด้วย เช่น โครงการ BRI การพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษเจ้าผิวก์ การประกาศดังกล่าวจึงเป็นการส่งสัญญาณอย่างชัดเจนถึงความพยายามตอบสนองต่อจีน อันจะส่งผลประโยชน์ต่อการพัฒนาด้านเศรษฐกิจของเมียนมาโดยตรง