ที่ปรึกษาธุรกิจครอบครัว แนะแนวทางมุ่งหน้าสู่ 'ดาวเหนือ' ด้วยกลยุทธ์ 3Ps Purpose – Principle – Planning สู่ความสำเร็จปี 2024

จากการศึกษา “ธุรกิจครอบครัว” (family business) ของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และตลาดหลักทรัพย์เอ็ม เอ ไอ (ตลาดหุ้นไทย) จำนวน 791 บริษัท พบว่า 57% ของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหุ้นไทยทั้งหมดที่เป็นธุรกิจครอบครัว มีมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด รวม 43% ของมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาดรวมทั้งตลาด

ซึ่งสะท้อนว่า แม้จะผ่านไปนานเพียงใด ธุรกิจครอบครัว (Family Business) ยังคงมีบทบาทสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจในภาพรวมของประเทศไทยในปัจจุบัน โดยข้อมูลจากฝ่ายวิจัย ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย พบว่าธุรกิจครอบครัวในประเทศไทยกระจายตัวในหลากหลายธุรกิจ ผ่านกลไกการระดมทุนในตลาดหุ้นไทยที่ช่วยเสริมสร้างการเติบโต ธุรกิจครอบครัวเหล่านี้ถือว่ามีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้างการเติบโตของเศรษฐกิจไทย ทั้งทางตรงและทางอ้อม ทั้งในบทบาทของหน่วยงานสร้างรายได้ ผู้จ่ายภาษีเงินได้นิติบุคคลให้ภาครัฐ และหน่วยงานกระจายรายได้จากการจ้างงานพนักงาน ดังนั้น หากทุกภาคส่วนช่วยกันเสริมสร้างให้ “ธุรกิจครอบครัว” มีความแข็งแกร่ง เท่ากับว่าเราช่วยกันสร้างฟันเฟืองสำคัญในการขับเคลื่อนให้เศรษฐกิจไทย (SET Note ฉบับที่ 14/2566ธุรกิจครอบครัว (Family Business) ในตลาดหุ้นไทย: บทบาทและการเติบโต, 2566)

บทความนี้ Bangkok Bank SME จึงนำเสนอวิธีเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้ธุรกิจครอบครัวยุคใหม่ ที่ดำเนินธุรกิจในโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ซึ่งมีนวัตกรรมและเทคโนโลยีใหม่ ๆ เป็นปัจจัยสร้างการเปลี่ยนแปลงให้กับการทำธุรกิจ การวางแผนงาน ระบบการบริหารจัดการธุรกิจที่ดี จึงเป็นเครื่องมือในการรับมือสถานการณ์ไม่แน่นอนได้เป็นอย่างดี

สำหรับการเริ่มต้นสู่ปี 2024 ผู้เชี่ยวชาญ และที่ปรึกษาธุรกิจครอบครัว ได้แนะนำแนวทางสู่ความสำเร็จ หรือการเดินหน้าเพื่อมุ่งสู่ “ดาวเหนือ” /ที่เป็น “เป้าหมายสูงสุด” ของธุรกิจครอบครัวให้สามารถปลดล็อก และสร้าง “ธรรมนูญครอบครัว” หรือ “เข็มทิศ” ได้ ด้วยกลยุทธ์ 3Ps ซึ่งประกอบด้วย Purpose – Principle – Planning (เจตนารมณ์ – หลักการ – การวางแผน) ดังนี้

“เข็มทิศกลยุทธ์ 3Ps” คืออะไร?

รศ.ดร.เอกชัย อภิศักดิ์กุล คณบดี คณะวิทยพัฒน์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย และผู้ก่อตั้ง FAMZ อธิบายว่า P ตัวแรก คือ PURPOSE ถือเป็นการประกาศ “เจตนารมณ์” ร่วมกันของธุรกิจครอบครัวนั้น ๆ แม้การประกาศ“เจตนารมณ์” จะสกัดออกมาเหลือเพียง 2-3 บรรทัด เช่น ตัวอย่าง Purpose ของ “ตระกูลจิราธิวัฒน์” ซึ่งจะเรียกส่วนนี้ว่า “ปณิธานของคุณเตียง และคุณสัมฤทธิ์ จิราธิวัฒน์” ที่ต้องการสร้างธุรกิจครอบครัวให้เติบโตขึ้น เพื่อส่งต่อให้ทายาทรุ่นต่อ ๆ ไปในอนาคตได้อย่างราบรื่น

แต่สำหรับ Purpose มีส่วนที่เหนือกว่านั้น คือ การร่วมประชุมเช่นนี้ได้กลายเป็น “เวทีสำคัญ”ที่ทำให้สมาชิกครอบครัว ได้พูดถึงความต้องการของตนเองออกมา หรือมีโอกาสทำให้ครอบครัวได้ช่วยกัน กำจัด “ตะกอนในใจ” ที่มีอยู่ให้สลายไป เมื่อทราบความต้องการที่แท้จริงของอีกฝ่าย เช่น สมาชิกครอบครัวบางคนที่มีลูก ก็อยากที่จะส่งต่อ “ความสำเร็จ” ของตนเองให้กับลูก ๆ ฉะนั้น จึงต้องการทำธุรกิจให้มีความยั่งยืน ซึ่งสะท้อนได้จากความมุมานะ ทุ่มเทที่มีให้กับธุรกิจของครอบครัว

ขณะที่สมาชิกครอบครัวบางคน อาจจะเน้นการทำงานให้มีความสุข ซึ่งสะท้อนได้จาก Passion ส่วนตัว และทัศนคติ ความมุมานะ ทุ่มเทที่มีให้กับธุรกิจของครอบครัว โดยต้องการให้คนรอบตัวทั้งครอบครัว พนักงาน ตลอดจนซัพพลายเออร์ ได้พัฒนาความสามารถและเติบโตไปพร้อม ๆ กัน เป็นต้น

P ที่ 2 คือ PRINCIPLE กล่าวคือ เมื่อได้ “เจตนารมณ์” แล้ว ก็นำ “เจตนารมณ์” มาแตกเป็นหมวด เพื่อวาง “หลักการ” เป็นข้อ ๆ

เช่น เรื่องนี้ทำได้, เรื่องนี้อยากทำ, เรื่องนี้ยังต้องพัฒนา ฯลฯ

P สุดท้าย คือ PLANNING “การวางแผน” ที่จะทำให้การเดินหน้าสู่ “ดาวเหนือ” มีความเป็นไปได้ในทางปฏิบัติ และถือเป็นขั้นตอนที่จะช่วยกำกับมิให้ออกนอกลู่นอกทาง หรือละเลย เนื่องจากมัวยุ่งกับภารกิจในชีวิตประจำวัน หรือโลกธุรกิจจนไม่มีเวลา ด้วยการวางแผนเป็นรายปีว่า ธุรกิจครอบครัว ต้องการดำเนินการอะไรบ้าง

เช่น ต้องการดำเนินกลยุทธ์ 1,2,3 …. ในขวบปีนั้นๆ, การเตรียมตัวเพื่อเดินหน้าสู่กระบวนการสืบทอดทายาททางธุรกิจ ฯลฯ ที่สำคัญ ในการประชุมทุกครั้งก็จะมีการนำแผนรายปีดังกล่าวเข้าที่ประชุมด้วยทุกครั้ง

สำหรับธุรกิจครอบครัว การมุ่งหน้าสู่ “ดาวเหนือ” นั้น แม้จะเป็นความปรารถนาและเป้าหมายอันสูงสุดของแต่ละครอบครัว แน่นอนว่า การเดินทางเช่นนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ก็ไม่ใช่เรื่องที่จะเริ่มเดินทางกันไม่ได้

ฉะนั้น ธุรกิจครอบครัวจึงควรมีอาวุธ 3Ps ที่ว่าด้วย Purpose – Principle – Planning (เจตนารมณ์ – หลักการ – การวางแผน) เพื่อเป็นเสมือน “เข็มทิศ” นำทางให้คุณสร้างธรรมนูญครอบครัวของตนเองสำเร็จได้ง่ายกว่าเดิม และไม่คิดท้อถอย จนถอดใจ ล่มสลาย จนไม่มีโอกาสไปถึง “ดาวเหนือ” ความสำเร็จ ที่ส่งต่อสู่รุ่นถัดไป อย่างน่าเสียดาย

ติดตามเทคนิค เคล็ดลับดี ๆ ในการทำธุรกิจครอบครัวโดยผู้เชี่ยวชาญและที่ปรึกษาธุรกิจครอบครัวในบทความตอนหน้า ทาง Bangkok Bank SME

ขอบคุณข้อมูลโดย GURU รับเชิญ : รศ.ดร.เอกชัย อภิศักดิ์กุล คณบดี คณะวิทยพัฒน์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย และ ผู้ก่อตั้งบริษัท แฟมส์ จำกัด (FAMZ)

ข้อมูลเพิ่มเติม : www.famz.co.th