หลายคนเริ่มในแบบเดียวกัน! สร้างโรงเรือน ลงทุนซื้อก้อนเชื้อ ขายปลีกผลิตภัณฑ์เห็ดสด แปรรูป ทำก้อนเชื้อเอง เหล่านี้ เป็นไทม์ไลน์ที่คนทำธุรกิจฟาร์มเพาะเห็ด ทำเหมือนกัน จนสินค้าล้นตลาด ซึ่งผู้ประกอบการ หรือฟาร์มเห็ดหลายราย ต่างประสบ Pain Point เดียวกัน คือขาดความแตกต่าง โจทย์ที่ต้องแก้ รวมถึงเคล็ดลับการทำธุรกิจเห็ดสดอย่างไร ให้อยู่ในสมรภูมิที่มีการแข่งขันกันดุเดือด แถมยังมีโอกาสไปต่อได้ บทความนี้ มีคำตอบ
เรากำลังพูดถึง ฟาร์มเห็ด ไฮ-เทค นาโน จังหวัดกำแพงเพชร ธุรกิจฟาร์มเห็ดสดปลอดสารเคมี มีโรงเรือนเพาะเห็ด 3 ชนิด คือ เห็ดนางฟ้า เห็ดนางรมฮังการี และเห็ดนางนวล ความจุรวมทุกโรงเรือนประมาณ 86,000 ก้อน ทุกวันจะมีพ่อค้ามารับซื้อถึงฟาร์ม รวมทั้งจำหน่ายเห็ดสด สินค้าอาหารแปรรูปจากเห็ดผ่านช่องทางโมเดิร์นเทรด อาทิ โลตัส บิ๊กซี เลมอนฟาร์ม รวมกว่า 190 สาขาทั่วประเทศ ภายใต้ แบรนด์ GK เห็ดกรอบ หนึ่งในสินค้า OTOP ของดีจังหวัดกำแพงเพชร
ทางเลือกของ ฟาร์มเห็ด ไฮ-เทค นาโน คือการพัฒนาจุดแข็ง ทำในสิ่งที่ถนัดให้ดีที่สุด วาง Position ไว้ที่ตลาดเห็ดคุณภาพ ปลอดสารเคมี แปรรูปเป็นสินค้าที่เข้าถึงง่าย รับประทานสะดวก รสชาติอร่อย และดีต่อสุขภาพ
คุณสุพัฒตา คำภู ผู้บริหาร บริษัท จี เค เวิลด์ จำกัด (ฟาร์มเห็ด ไฮ-เทค นาโน) กล่าวว่า ฟาร์มเห็ดมีการจัดการครบวงจร ตั้งแต่วัตถุดิบ การผลิตเห็ดคุณภาพ แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร เราเริ่มจากการไปซื้อก้อนเห็ดมาเพาะในโรงเรือนในปี 2548 โดยมีผู้ขายก้อนเห็ดมารับซื้อที่หน้าฟาร์ม ต่อมาได้จดทะเบียนธุรกิจและได้เป็นสินค้าโอทอป จึงเริ่มสร้างสถานที่ประกอบอาหารแปรรูปที่ได้มาตรฐาน อย. เมื่อปี 2562 นำเห็ดมาแปรรูปเป็นสินค้า เพื่อเพิ่มมูลค่าในรูปแบบอาหาร
ต่อมาในปี 2564 ได้จัดตั้งเป็น บริษัท จี เค เวิลด์ จำกัด และจดทะเบียนเป็นคู่ค้ากับบริษัท บางกอกอินสตรูเม้น เซ็นเตอร์ จำกัด เป็นตัวแทนจำหน่ายและทำการตลาด โดยนำสินค้าของเราไปวางจำหน่ายในโมเดิร์นเทรด รวมทั้งการตรวจสอบสินค้า และจัดการด้านโลจิสติกส์สินค้าของฟาร์ม
นอกจากเห็ด พื้นที่ฟาร์มยังปลูกข้าวอินทรีย์ ประมาณ 140 ไร่ เพื่อบริโภคในครัวเรือนและแบ่งจำหน่ายในชุมชน โดยนำผลพลอยได้จากโรงสี อาทิ รำ แกลบ ปลายข้าว ต่าง ๆ มาเป็นวัตถุดิบบางส่วนในการผลิตก้อนเชื้อเห็ด
พัฒนาโรงเรือนกึ่งอัตโนมัติ ลดต้นทุน
การลดต้นทุนเป็นเคล็ดลับของฟาร์ม ทุกอย่างต้องมีการคิดอย่างรอบคอบ ตั้งแต่การผลิต การจัดการผลผลิต แปรรูป เลือกใช้บรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสมสำหรับอาหารแปรรูปให้คงความกรอบ อร่อย สดใหม่อยู่เสมอ
โดยเฉพาะในโรงเรือนระบบเปิด ฟาร์มได้นำองค์ความรู้ด้านวิศวกรรมมาพัฒนาเป็นโรงเรือนระบบปิด โครงสร้างแบบคอนกรีตเสริมเหล็ก ใช้ระบบระบายอากาศด้วยน้ำ ควบคุมอุณหภูมิ และการให้น้ำด้วยระบบอัตโนมัติ พื้นที่ภายในมีการออกแบบให้สามารถจัดวางก้อนเชื้อได้อย่างมั่นคงแข็งแรง
และสามารถนำเครื่องมือ เครื่องจักร อาทิ รถเข็น รถโฟล์คลิฟต์ มาใช้อำนวยความสะดวกในช่วงการเก็บเกี่ยว หรือเคลื่อนย้าย ทำให้จัดการทำงานในกระบวนการผลิตของฟาร์มได้ Productivity สูง ประหยัดเวลา ใช้คนน้อย ลดต้นทุนแรงงานได้มาก และเนื่องจากเป็นโรงเรือนแบบปิด จึงควบคุมการปนเปื้อนของเชื้อโรค ปลอดจากสารเคมี และควบคุมคุณภาพผลผลิตตามที่ต้องการได้
แปรรูป ‘GK เห็ดกรอบ’ เพื่อสุขภาพ
ปัญหาเห็ดล้นตลาด ทำให้มองที่การแปรรูปเพื่อจัดการผลผลิตจำนวนมากที่จำหน่ายไม่ได้ ฟาร์มเห็ด ไฮ-เทค นาโน เริ่มนำเห็ดมาแปรรูป ซึ่งผู้ประกอบธุรกิจฟาร์มเห็ดต้องพิจารณาเรื่องฤดูกาลและตลาดเห็ดในแต่ละช่วงเวลาด้วย เนื่องจากบางช่วงมีปริมาณเห็ดในตลาดออกผลผลิตเยอะมาก รวมทั้งอาจมีเห็ดป่าในช่วงฤดูหนาว ทำให้เห็ดสดมีราคาถูก หรือขายไม่ได้เลย
สำหรับการแปรรูปเห็ดเป็นอาหาร ที่ไม่เพียงเพิ่มมูลค่าให้ผลผลิต แต่ยังสามารถเก็บรักษาไว้ได้นานกว่าเห็ดสด โดยกระบวนการจัดเตรียมวัตถุดิบแปรรูป จะนำเห็ดที่ขายไม่หมด หรือเห็ดที่ไม่ได้ขนาด มาทอด อบ และปรุงรส เป็นผลิตภัณฑ์ เห็ดกรอบเพื่อสุขภาพ อาทิ เห็ดนางฟ้าอบกรอบรสชาติต่าง ๆ น้ำพริกเห็ด ข้าวเกรียบเห็ด เห็ดฝอยสวรรค์ ภายใต้แบรนด์ ‘GK เห็ดกรอบ’ ที่มีมาตรฐาน อย.และเป็นสินค้าโอทอปขายดีของจังหวัดกำแพงเพชร
ทั้งนี้ แบรนด์ GK เห็ดกรอบ ได้รับรางวัล BEST QUALITY AWARDS 2020 จากโครงการเสริมสร้างพัฒนาคุณภาพธุรกิจเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจระดับประเทศ การันตีความสำเร็จและคุณภาพของบริษัท
ปัจจุบันสินค้าจาก ฟาร์มเห็ด ไฮ-เทค นาโน จำหน่ายผ่านช่องทางค้าปลีก ค้าส่ง และโมเดิร์นเทรดกว่า 190 สาขาทั่วประเทศ รวมทั้งตลาดสินค้าแปรรูปที่เป็นการนำผลผลิตส่วนเกินในตลาดเห็ดสดของฟาร์มมาเพิ่มมูลค่าและแก้ไขปัญหาเห็ดล้นตลาด
ในทางกลับกัน มีบางช่วงเวลาที่เห็ดออกผลผลิตน้อย ปริมาณความต้องการเห็ดสดคุณภาพในตลาดเยอะ ฟาร์มจะเน้นจำหน่ายเห็ดสดก่อน ทั้งตลาดหลักของฟาร์มที่เน้นจำหน่ายเห็ดสดเกรดพรีเมียม และผลิตภัณฑ์เห็ดกรอบเพื่อสุขภาพแบรนด์ GK เห็ดกรอบ ผ่านช่องทางค้าปลีกในโมเดิร์นเทรด ดังนั้น การควบคุมคุณภาพ ต้นทุน การจัดการผลผลิต ให้สอดคล้องต่อความต้องการของลูกค้า จึงเป็นสิ่งสำคัญของการทำธุรกิจ
เติบโตในโมเดิร์นเทรด
สินค้าจากฟาร์มเห็ด ไฮ-เทค นาโน ใช้การตลาดและช่องทางจำหน่ายผ่านตัวแทนที่เป็นคู่ค้า โดยจะเลือกนำสินค้าเราไปวางจำหน่ายในร้านโมเดิร์นเทรดในสาขากรุงเทพฯ ปริมณฑล และตามหัวเมืองใหญ่ ๆ ทั่วประเทศ การร่วมมือกับคู่ค้าที่เป็นธุรกิจที่มีศักยภาพ ไปนำเสนอ เพื่อจำหน่ายในโมเดิร์นเทรด นับเป็นการเข้ามาเสริมศักยภาพงานในส่วนที่เราไม่ถนัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ความร่วมมือบนพื้นฐานของการเป็นพันธมิตรทางธุรกิจ ตลอดจนการให้ความรู้ และคำแนะนำ ในการพัฒนาคุณภาพสินค้า การกำหนดราคาจำหน่าย ขั้นตอนและกระบวนการในด้านมาตรฐานต่าง ๆ ของสินค้า ทำให้เพิ่มโอกาสในตลาดได้ โดยฟาร์มจะผลิตและจัดส่งสินค้าไปยังคู่ค้า เพื่อนำสินค้าไปกระจายต่อในโมเดิร์นเทรดทั่วประเทศ
“ข้อดีของการร่วมมือกับคู่ค้าที่เป็นตัวแทนด้านการตลาด จัดจำหน่ายสินค้า ตลอดจนการตรวจเช็กสต๊อกสินค้าในพื้นที่สาขาต่าง ๆ ทั่วประเทศให้เรา นับว่าได้เข้ามาช่วยเสริมในงานที่เราไม่ถนัด ได้เป็นอย่างดีเลย”
คุณสุพัฒตา กล่าวอีกว่า เราเป็น SME รายเล็กที่ค่อย ๆ ขยายธุรกิจไปตามดีมานด์ของตลาด จะไม่เร่งขยายกำลังผลิตเพื่อเพิ่มปริมาณสินค้ามากเกินไป แต่เน้นพัฒนาคุณภาพผลผลิตเห็ดให้สูงขึ้น ดอกใหญ่ขึ้น ปลอดสารเคมี มีมาตรฐาน เพื่อตอบโจทย์ความต้องการของตลาดเห็ดอินทรีย์เกรดพรีเมียม ที่เติบโตควบคู่กับพฤติกรรมการใส่ใจสุขภาพของผู้คนในปัจจุบัน
จุดแข็ง คือ ฟาร์มมีศักยภาพในการแปรรูป โดยนำเห็ดช่วงที่ล้นตลาด หรือเห็ดเกรดรอง เนื่องจากรูปลักษณ์ที่ไม่สวย หรือไม่ได้ขนาด มาแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่า ด้วยการชูจุดเด่นเห็ดแต่ละชนิด แปรรูปเป็นอาหารสุขภาพ รสชาติอร่อยไม่เหมือนใคร
ขณะที่ ปัจจัยสำคัญในการพัฒนาคุณภาพเห็ด คือ ต้นทุนในกระบวนการอาจเพิ่มขึ้น แต่ด้วยจุดแข็งที่ฟาร์มมีแหล่งซัพพลายวัตถุดิบสำหรับผลิตก้อนเชื้อเห็ดต้นทุนต่ำ และบางส่วนสามารถผลิตได้เอง เช่น รำข้าว แกลบ เปลือกข้าว ปลายข้าว นำมาบดเป็นแป้ง และผสมในก้อนเชื้อเห็ด ได้จากการสีข้าวสารเอง ทำให้ฟาร์มสามารถลดค่าใช้จ่ายในส่วนวัตถุดิบได้อย่างมาก
ก้าวต่อไป คือพัฒนาตลาดเห็ดแปรรูป มองว่า ปัจจุบันธุรกิจเห็ดสด มีทิศทางการเติบโตที่ค่อนข้างชัดเจนในตลาดค้าปลีกและโมเดิร์นเทรด เนื่องจากเห็ดเป็นสินค้าอาหารที่สอดรับกับพฤติกรรมใส่ใจสุขภาพของคนรุ่นใหม่ ตลาดนี้จึงเติบโตต่อไปได้ แต่สำหรับตลาดเห็ดแปรรูป ยังคงต้องพัฒนาต่อไป ทั้งเรื่องความหลากหลายของสินค้า และรูปแบบ ใหม่ ๆ ซึ่งเป็นเป้าหมายต่อไปของฟาร์มในการพัฒนาธุรกิจ
ร้าน MUSHROOM Café
แนวคิดในการจัดตั้งร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ของฟาร์ม เพื่อให้ลูกค้าได้รับสินค้าที่สดใหม่และได้คุณภาพในราคาถูกเสมอ โดยสินค้าของฟาร์มประกอบด้วย ดอกเห็ดสด สินค้าเห็ดแปรรูป ข้าวอินทรีย์ อาหารเพื่อสุขภาพ และเครื่องดื่มนานาชนิด
รวมไปถึง จัดทำเป็นศูนย์เรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่ พาชมฟาร์มเห็ดจำลอง และแปรรูปเห็ดเพื่อถ่ายทอดความรู้ให้แก่ผู้ที่สนใจในอาชีพเกษตรแบบครบวงจร และยังคงมุ่งมั่น พัฒนาผลิตภัณฑ์ของฟาร์มให้มีคุณภาพแก่ผู้บริโภคต่อไป
ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมที่:
Facebook ฟาร์มเห็ด ไฮเทคนาโน กำแพงเพชร