ถอดบทเรียน 'บริษัท แจ๊กฮั้ว จำกัด' ส่งออกอาหารแห้งและเครื่องปรุงสำเร็จรูปอย่างไร? ให้ก้าวสู่ความสำเร็จยาวนานกว่า 40 ปี
เทรนด์การบริโภคอาหารยุคใหม่เปลี่ยนแปลงไป ผู้บริโภคยุคใหม่ ให้ความสำคัญกับการรักษาสุขภาพ และคุณภาพของอาหารมากขึ้น จึงหันมานิยมการปรุงอาหารรับประทานเองในครอบครัว ขณะเดียวกัน ยังชอบความสะดวก รวดเร็ว ส่งผลให้ธุรกิจสินค้ากลุ่มอาหารแห้ง เครื่องปรุงสำเร็จรูป มีแนวโน้มเติบโตดี ทั้งจากความต้องการในประเทศ และตลาดต่างประเทศ ที่ยังคงมีความต้องการสูง อาทิ จีน ญี่ปุ่น อาเซียน และสหภาพยุโรป
Bangkok Bank SME จะพาไปทำความรู้จักกับ คุณโสภา สุขสวัสดิ์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท แจ๊กฮั้ว จำกัด ผู้ดำเนินธุรกิจส่งออกสินค้ากลุ่มอาหารแห้ง เครื่องปรุงสำเร็จรูป ถึงแนวคิดการบริหารธุรกิจให้เติบโต และประสบความสำเร็จอย่างยาวนาน ต้องทำอย่างไร? บทความนี้ มีคำตอบ
คุณโสภา กล่าวว่า ดิฉันป็นคนชอบรับประทานอาหารรสชาติจัดจ้าน เดินทางไปไหนก็จะนึกถึงบ้านและอาหารไทย และเป็นผู้ก่อตั้งบริษัท แจ๊กฮั้ว จำกัด ประกอบกิจการมาตั้งแต่ปี 2526 รูปแบบธุรกิจคือการส่งออกสินค้ากลุ่มอาหารแห้ง เครื่องปรุงสำเร็จรูป กลุ่มผู้บริโภคจากอเมริกาเหนือ แคนาดา และสหรัฐอเมริกาเพิ่มขึ้นมาเรื่อย ๆ ระยะหลังมีกระแสตอบรับที่ดีเพิ่มขึ้นมาก เนื่องจากการท่องเที่ยวเติบโต ทำให้นักท่องเที่ยวรู้จักและสนใจอาหารไทยเพิ่มเป็นเท่าตัว
คุณโสภาก่อตั้งบริษัทมาถึงวันนี้เป็นเวลากว่า 40 ปี เพื่อส่งออกสินค้ากลุ่มอาหารแห้ง เครื่องปรุงสำเร็จรูป ให้กับลูกค้าชาวเอเชียเป็นหลัก กระทั่งการท่องเที่ยวเริ่มเติบโต ส่งผลให้นักท่องเที่ยวรู้จักและสนใจอาหารไทยมากขึ้น เราจึงขยายการส่งออกไปยังแถบอเมริกาเหนือ
“ยอมรับว่า ตลาดมีความเปลี่ยนแปลงค่อนข้างมาก ทั้งกลุ่มผู้บริโภคและพฤติกรรมการบริโภคสมัยใหม่ มีการแข่งขันที่สูงขึ้น มีกฎเกณฑ์ที่มากขึ้น แต่คงมองว่าตลาดนี้ยังคึกคัก เล็งเห็นการเติบโตในศักยภาพของการผลิตและนวัตกรรมที่จะนำมาส่งเสริมธุรกิจให้เติบโตขึ้น ปัจจุบันเรามีหลากหลายรูปแบบและบริการในการทำธุรกิจ ทั้งสินค้าที่เป็นแบรนด์ของเราเอง การ Trading (ซื้อมาขายไป) และ OEM ตามความต้องการของลูกค้า”
คำกล่าวที่ว่า ประเทศไทยเป็นเหมือนครัวโลก เราเชื่อว่าเป็นอย่างนั้น เพราะเกษตรกรไทยมีศักยภาพสูงต้องช่วยผลักดันในแง่การผลิตวัตถุดิบรสชาติดี มีคุณภาพ อาหารไทยเรามีชื่อเสียงในระดับโลก และชาวต่างชาติให้การยอมรับอยู่แล้ว ฉะนั้นการพัฒนา คือทำอย่างไรให้สินค้าที่อยู่ในท้องถิ่น พัฒนาไปสู่ระดับสากลมากขึ้น
ส่งเสริม ‘ต้นน้ำ’ (เกษตรกร) เพื่อให้ได้สินค้าคุณภาพดีถึงปลายน้ำ
สำหรับการทำงานของบริษัท เราจะร่วมกับต้นน้ำ คือเกษตรกรผู้ผลิต เข้าไปดูสถานที่ปลูก คัดเลือกวัตถุดิบเพื่อให้ตรงกับมาตรฐาน และออกแบบพร้อมกับพัฒนา เพื่อทำให้หน้าตารูปลักษณ์ของผลิตภัณฑ์น่าสนใจและน่าเชื่อถือ
ช่วงนี้ เราจะเห็นเทรนด์อย่างหนึ่ง ที่นักท่องเที่ยวคนไทย เมื่อเดินทางไปต่างประเทศ เวลาคิดถึงบ้านและอาหารที่คุ้นเคย จะแวะหาซื้อวัตถุดิบของไทยในซุปเปอร์มาร์เก็ตท้องถิ่นของประเทศนั้นไปทำอาหาร อยากรับประทานอะไรก็สามารถเลือกซื้อได้แทบทุกอย่าง เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ธุรกิจของเราเติบโตต่อเนื่อง
“เคยมีลูกค้าท่านหนึ่งย้ายไปทำงานที่อเมริกา เล่าว่า เคยขับรถจากเมืองไปอีกเมืองหนึ่ง เพื่อจะซื้อเครื่องปรุงของเรา มาทำต้มยำกุ้งและสาคูไส้หมูไว้ให้ที่บ้านรับประทานในช่วงเทศกาลวันหยุดเป็นอะไรที่ประทับใจมากเพราะอย่างน้อยเราเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เขาได้มีความสุข จากการได้รับประทานอาหารรสชาติที่คุ้นเคยเหมือนได้กลับบ้านแม้ว่าจะอยู่ต่างแดน”
ธุรกิจอาหาร สิ่งสำคัญคือการวางระบบจัดการคุณภาพ
ประเด็นนี้ คุณโสภา เผยว่า เป็นเรื่องที่ผู้ประกอบการ SME ต้องทำความเข้าใจในระบบการทำงาน และขั้นตอนการผลิต เช่น หากคุณจะส่งออกสินค้าจากท้องถิ่นประจำจังหวัด สินค้ากลุ่มนี้จะเป็นสินค้าที่ถูกเลือกและคัดสรรมาเป็นอย่างดีจากคนในชุมชนระดับหนึ่งแล้ว ส่วนที่เราเข้าไปคลุกคลีกับเกษตรกร เป็นการศึกษาว่าเขามีวิธีการปลูกอย่างไร และช่วยแนะนำเรื่องการควบคุมคุณภาพ (Quality Control) เพื่อให้สามารถแข่งขันได้ในระดับสากล เช่น เรื่องสารเคมีตกค้าง ซึ่งต่างประเทศจะให้ความสำคัญมาก เราจึงต้องตรวจสอบอย่างเข้มงวด โดยเริ่มจากการคัดเลือกผู้ผลิตที่ได้รับการรับรองจากภาครัฐ เพื่อสามารถรับรองคุณภาพและมาตรฐานสินค้าได้ จะทำให้ผู้บริโภคมีความเชื่อมั่น พร้อมทั้งยังสร้างรายได้ให้เกษตรกรและสร้างชื่อเสียงให้กับประเทศได้ในระยะยาว
อีกหนึ่งความสำคัญของธุรกิจอาหาร คือเรื่องความสะอาด ลูกค้าฉีกซองแล้วต้องพร้อมรับประทานได้เลย ทำให้เราใส่ใจในทุกรายละเอียดเป็นพิเศษ
โดยเฉพาะปัญหาจากกระบวนการขนส่ง เราใส่ใจทุกขั้นตอน ตั้งแต่การบรรจุสินค้าไปจนถึงก่อนจะส่งออก มีการเก็บสินค้าเพื่อทดสอบในอุณหภูมิที่เหมาะสม และตรวจสอบว่าเมื่อผ่านไประยะหนึ่งสินค้าและบรรจุภัณฑ์ยังคุณภาพดีหรือไม่ หากมีปัญหาจุดไหน ต้องแก้ไขโดยทันที
กระบวนการควบคุมคุณภาพสินค้าให้คงที่ ทำอย่างไร?
เราติดต่อสื่อสารกับเกษตรกรล่วงหน้าเป็นปี เพื่อไม่ให้เกิดการขาดแคลนและมีคุณภาพตรงกับมาตรฐานส่งออก
“การวางแผนเป็นเรื่องสำคัญ หากเรารู้ช่วงฤดูกาลของผลผลิต เราจะได้สินค้าที่มีสีสวย รสชาติที่ดีที่สุด และขนาดใหญ่ ได้เปรียบดึงดูดลูกค้าและมีคุณภาพสามารถแข่งขันได้เมื่อเอาไปวางในตลาดชั้นนำในต่างประเทศ”
‘บริษัท แจ๊กฮั้ว จำกัด’ เชื่อมโยงตลาดผู้ผลิต สู่ธุรกิจส่งออกอาหารแห้ง เครื่องปรุงสำเร็จรูป
ตอนนี้ เรามีลูกค้าจากหลากหลายทวีป แต่ละแห่งมีความต้องการแตกต่างกัน เราจะดูความต้องการของลูกค้าจากพฤติกรรมการบริโภคในท้องถิ่นว่าเป็นอย่างไร เช่น เครื่องแกง ผงปรุงรส ถ้าเป็นกลุ่มประเทศ นิวซีแลนด์ ออสเตรเลีย เขาจะเน้นเรื่องสุขภาพ เลือกรับประทานอาหารคลีน ลดโซเดียม เราจะพัฒนาสูตรเป็น Low Sodium หรือ โซเดียมต่ำ
เราต้องหมั่นศึกษา และพัฒนาสูตรสินค้าให้เข้ากับความชอบ มีการอัปเดตข้อมูลรายปี ว่าพฤติกรรมลูกค้าในช่วงนั้นเป็นอย่างไร เทรนด์ความชอบในการบริโภคอาหาร และวัฒนธรรมการรับประทานอาหาร รสชาติที่ถูกปากเป็นแบบไหน แต่หน้าที่เรา คือต้องเสิร์ฟความต้องการเหล่านั้นให้ลูกค้าได้
ในมุมผู้บริโภครักสุขภาพ เราพยายามรักษาแก่นแท้ของรสชาติและคุณภาพของสินค้า โดยอาจจะเพิ่มรายละเอียดในฉลากบรรจุภัณฑ์ ว่าเป็นสินค้าที่เหมาะสำหรับสายสุขภาพ ที่มาจากธรรมชาติ 100% โดยเราไม่ได้ใส่ส่วนผสม หรือสารแต่งกลิ่นใด ๆ เพิ่มเติม เช่น มะม่วงสุกอบแห้ง หรือ กล้วยตาก คนไทยเราจะทราบดีว่า สินค้าจะมีความหวานในตัวเองโดยไม่ต้องใส่สารปรุงรสให้ความหวาน แต่ลูกค้าต่างประเทศบางรายอาจเข้าใจว่าเราใช้สารเพิ่มความหวาน ดังนั้น เราต้องใส่รายละเอียดเหล่านี้ลงไป เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องและสร้างความน่าเชื่อถือในเอกลักษณ์สินค้าที่มาจากประเทศไทย
ส่งเสริมผลิตภัณฑ์ชุมชน สร้างเครือข่าย เสริมความแกร่งให้เกษตรกรยุคใหม่
ผลิตภัณฑ์ที่เราเข้าไปส่งเสริม เช่น ปลาอบแห้ง ปลาหมึกปรุงรส และธัญพืช หากเราอยากให้เขาเพิ่มมาตรฐาน เราจะลงทุนด้านเทคโนโลยีให้ก่อน อาทิ ตู้อบแห้ง ตรวจอุณหภูมิ เราสนับสนุนให้เลย เสร็จแล้วค่อยส่งมาที่เรา ให้เขามีนวัตกรรมใหม่เพื่อยกระดับสินค้าด้วยวัตถุดิบที่มีคุณภาพ เป็นการสร้างอาชีพ ทำให้เกษตรกรมีรายได้เลี้ยงตัวเองและส่งต่อธุรกิจให้รุ่นลูก กลายเป็นธุรกิจครอบครัวต่อไปในอนาคต
อีกหนึ่งตัวอย่าง คือ เกษตรกรในจังหวัดสระบุรี เราเห็นความเป็นไปได้จากกำลังซื้อที่มากขึ้น จึงส่งเสริมให้เขาปลูกผลผลิตเพิ่ม ด้วยการชวนเพื่อนบ้านมาทำร่วมกัน และส่งขายให้เรา ถือเป็นการพัฒนากลุ่มเครือข่ายเกษตรกรขนาดย่อม มีมาตรฐาน Know How เฉพาะตัว ทำให้ได้วัตถุดิบที่ดี
แต่คนที่ตั้งใจทำเรื่องนี้จริงจัง ยังมีจำนวนไม่มาก เราอยากให้คนรุ่นใหม่เข้ามาในธุรกิจนี้มากขึ้น เพื่อต่อยอดกลุ่มเกษตรกรไทยให้เติบโตอย่างยั่งยืน ตอนนี้เราต้องพึ่งพาแรงงานต่างชาติ เพราะคนท้องถิ่นไม่อยากทำเกษตร เราพยายามจะส่งเสริมภูมิปัญญาชาวบ้านให้ปรับมาใช้เทคโนโลยีมากขึ้น อาจจะลดแรงงานคนได้
อุปสรรคตอนนี้ไม่ใช่เฉพาะคนไทยที่ส่งออก แต่มีลูกค้าต่างชาติ เข้ามาเป็นพ่อค้าคนกลาง ทำให้การคัดสรรผลผลิตที่ดีและมีคุณภาพในระยะยาวทำยากขึ้น คนไทยต้องไปซื้อสินค้าต่อจากพ่อค้าคนกลางต่างชาติ ซึ่งเรื่องนี้เป็นปัญหาที่ต้องเร่งแก้ไข เกษตรกรไทยต้องเพิ่มความเข้มแข็ง เพราะอำนาจต่อรองของพ่อค้าคนกลาง เขาทำได้ในระยะสั้น ๆ เราต้องเพิ่มความเข้มแข็งให้ซัพพลายเชน สร้างเครือข่ายให้เกิดความร่วมมือเพื่อพัฒนาคุณภาพผลผลิต แม้ว่าช่วงนี้ เราจะเห็นกระแสข่าว สินค้าเกษตรจากต่างชาติเริ่มแซงไทย แต่เรื่องคุณภาพผลผลิต ยังสู้ไทยไม่ได้ ถ้าเป็นเรื่องความพรีเมียม ผลไม้ไทยไม่แพ้ชาติใดในโลก
คุณโสภา กล่าวทิ้งท้ายว่า เชื่อเถอะว่า เกษตรกรไทยเราเก่ง แต่ต้องมีแรงผลักดัน และส่งเสริมพวกเขาให้ครบทุกด้าน ตลาดของสินค้าไทย อาหารไทยยังมีทิศทางการเติบโตอีกมาก เพราะจุดเด่นของเราคือความหลากหลาย และรสชาติที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ทุกวันนี้ เวลาคนไทยไปเที่ยวต่างประเทศ หรือไปอยู่ต่างประเทศนาน ๆ ส่วนใหญ่ มักจะเห็นตรงกันว่า
“ไม่มีอาหารชาติไหน จะฮีลใจคนไทย เท่ากับอาหารไทยอีกแล้ว”
รู้จัก บริษัท แจ๊กฮั้ว จำกัด เพิ่มเติมได้ที่ :
Bangkok Bank SMEเราเป็นเพื่อนคู่คิด มิตรคู่บ้าน ทุกช่วงการเติบโตของธุรกิจ
สนใจลงทุนธุรกิจสามารถปรึกษาธนาคารกรุงเทพคลิกหรือสายด่วน1333
