การกำหนดสินค้าและราคานั้นมีข้อกฎหมายบัญญัติไว้มาตั้งแต่ปี
พ.ศ.2542 ภายใต้ตราพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. 2542
โดยมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2542 เป็นต้นมา เพื่อป้องกันการเอารัดเอาเปรียบผู้บริโภค
เป็นกฎหมายที่ออกมาเพื่อใช้คุ้มครองผู้บริโภคให้ได้รับความเป็นธรรมในด้านราคาสินค้าและบริการ
ป้องกันไม่ให้ราคาสินค้า-บริการสูงขึ้นรวดเร็วเกินสมควร และทำให้ปริมาณสินค้ามีเพียงพอต่อการบริโภคภายในประเทศด้วย
การกำหนดสินค้าควบคุมเพิ่มเติมขึ้นมาจึงไม่ใช่เรื่องใหม่ที่เพิ่งเกิดขึ้นภายในประเทศไทย ดังนั้นการที่ภาครัฐจะออกมาปรับเปลี่ยนข้อกำหนดบางอย่าง
เช่น ออกมาตรการควบคุมการจำหน่ายหน้ากากอนามัย หรือควบคุมบริการขนส่งสำหรับธุรกิจออนไลน์ดังที่เป็นข่าวในขณะนี้ก็เป็นสิ่งที่ควร
เพื่อให้เข้ากับสถานการณ์ปัจจุบัน โดยเฉพาะในเรื่องของการขนส่งสินค้าสำหรับธุรกิจออนไลน์และหน้ากากอนามัยนั้นเป็นสิ่งจำเป็น
ของคนในยุคที่ต้องเผชิญกับโรคโควิด-19 ตามพฤติกรรมที่เปลี่ยนไป ทำให้มีความต้องการสูงท่ามกลางกระแสการแพร่ระบาดที่ยังควบคุมไม่ได้แบบเด็ดขาดถาวร
พระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ.2542 (สำหรับท่านที่ต้องการศึกษา) http://web.krisdika.go.th/data/law/law2/%C753/%C753-20-2542-a0001.pdf
ไม่พลาดทุกข้อมูล ข่าวสารที่น่าสนใจ อย่าลืมกดไลก์ Facebook bangkokbanksme
ไทม์ไลน์
พ.ร.บ.ว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ
การกำหนดราคาสินค้าหรือบริการควบคุมเกิดขึ้นมาในช่วงก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
ซึ่งในช่วงก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครองนั้น ภาคเศรษฐกิจของไทยเป็นการเกษตรกรรมและธุรกิจขนาดเล็ก
ต่อมาภายหลังการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลจึงมุ่งสนับสนุนภาคการเกษตร ซึ่งเป็นภาคที่มีประชากรเป็นจำนวนมากของประเทศ
ทำให้รัฐบาลต้องออกมาตรการทางกฎหมายเพื่อรับมือกับการกักตุนสินค้าของธุรกิจเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค
คือ พระราชบัญญัติป้องกันการค้ากำไรเกินควร พุทธศักราช 2480
ก่อนจะยกเลิกการใช้ข้อกฎหมายการค้ากำไรเกินควรไปในปี 2480 และเปลี่ยนผ่านมาสู่ยุคสมัยของการเปิดเสรีทางเศรษฐกิจที่มีการแข่งขันทางการตลาดเกิดขึ้น
จึงมีความเห็นชอบให้ตราเป็นพระราชบัญญัติกำหนดราคาสินค้าและป้องกันการผูกขาด
พ.ศ. 2522 ขึ้นมา
เพื่อควบคุมการกำหนดราคาสินค้าที่ไม่เป็นธรรมและป้องกันการผูกขาดทางเศรษฐกิจ
และมีการปรับปรุงข้อกฎหมายให้เหมาะสมแยกเรื่องการกำหนดราคาสินค้าออกจากการผูกขาดทางเศรษฐกิจ
เพราะมีระเบียบปฏิบัติต่างกันและมีการปรับใช้ให้เข้าสภาพการณ์ที่เป็นอยู่ ก่อนจะมาเป็นตราพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ
พ.ศ. 2542 ที่มีการบังคับใช้มาจนถึงวันนี้ มีทั้งในส่วนของการกำกับดูแลราคาสินค้าหรือบริการของประเทศไทยและต่างประเทศ
ซึ่งจะขอกล่าวถึงข้อกฎหมายเกี่ยวกับราคาสินค้าหรือบริการภายในประเทศไว้พอสังเขป
ดังนี้
- การดำเนินการกำกับดูแลราคาสินค้าและบริการ
: ตามข้อกำหนดในมาตรา 28 แห่งพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ
พ.ศ. 2542 กล่าวคือกำหนดให้คณะกรรมการกลางว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ
มีอำนาจในการกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไข ในการแสดงราคาสินค้าและบริการได้
ซึ่งคณะกรรมการฯ ดังกล่าวจะมีการพิจารณาและทบทวนรายการสินค้า ที่จะต้องมีการปิดป้ายแสดงราคาสินค้าหรือบริการเป็นประจำอย่างน้อยปีละ
1 ครั้ง หากพบว่าสินค้ารายการใดยังไม่ได้ถูกกำหนดไว้ในบัญชีรายการที่จะต้องปิดป้ายแสดงราคา
ก็จะต้องมีการออกประกาศเพิ่มเติมเพื่อให้สินค้านั้นๆ
อยู่ในบังคับต้องปิดป้ายแสดงราคา
- การกำหนดราคาสินค้าหรือบริการ
: ตามข้อกำหนดในมาตรา 29
ได้กำหนดห้ามมิให้ผู้ประกอบธุรกิจดำเนินการใดๆ โดยจงใจที่จะทำให้ราคาต่ำเกินสมควรหรือสูงเกินสมควร
หรือทำให้เกิดความปั่นป่วนซึ่งราคาของสินค้าหรือบริการใด และคณะกรรมการอาจกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการที่ถือว่าเป็นการทำให้ราคาต่ำเกินสมควรหรือสูงเกินสมควร
หรือทำให้ปั่นป่วนซึ่งราคาของสินค้าหรือบริการใดก็ได้
หลักเกณฑ์และวิธีการดังกล่าวให้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา
·
มาตรการการกำกับดูแลสินค้าควบคุม ตามข้อกำหนดในมาตรา 30 ได้กำหนดห้ามมิให้บุคคลใดกักตุนสินค้าควบคุม
หรือไม่นำสินค้าควบคุมที่มีไว้เพื่อจำหน่ายออกจำหน่ายหรือเสนอขายตามปกติ
หรือปฏิเสธการจำหน่าย หรือประวิงการจำหน่ายหรือการส่งมอบสินค้าควบคุม
โดยไม่มีเหตุผลอันสมควร
· มาตรการกำกับดูแลธุรกิจบริการควบคุม ตามข้อกำหนดในมาตรา 31 ได้กำหนดห้ามมิให้ผู้ประกอบธุรกิจบริการควบคุมหยุดการให้บริการตามปกติ
หรือปฏิเสธการให้บริการ หรือประวิงการให้บริการ โดยไม่มีเหตุอันสมควร
เนื่องจากปัจจุบันได้มีการซื้อขายสินค้าผ่านระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์หรือระบบออนไลน์กันอย่างกว้างขวาง
คณะกรรมการฯ
จึงได้มีประกาศคณะกรรมการกลางว่าด้วยราคาสินค้าและบริการฉบับที่ 49 พ.ศ. 2561
เรื่องการแสดงราคาและรายละเอียดเกี่ยวกับการจําหน่ายสินค้าและบริการผ่านระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์หรือออนไลน์
ประกาศ ณ วันที่ 23 มกราคม พ.ศ. 2561
ให้ใช้บังคับในทุกท้องที่ทั่วราชอาณาจักรตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศเป็นต้นไป
โดยอาศัยอํานาจตามความในมาตรา 9 (5) และมาตรา 28
แห่งพระราชบัญญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. 2542 มีสาระสำคัญคือ กำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจ
ซึ่งได้แก่ผู้ประกอบธุรกิจเกี่ยวกับการจำหน่ายสินค้าหรือบริการผ่านระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์หรือออนไลน์ต้องแสดง
1. ราคาสินค้า
2. ค่าบริการ เช่น ค่าจัดส่งทางไปรษณีย์
3. ประเภท ชนิด ลักษณะ ขนาด น้ำหนักของสินค้าหรือบริการ
4. รายละเอียดของสินค้าหรือบริการ
5. กรณีมีการเรียกเก็บค่าใช้จ่ายอื่น ๆ
นอกเหนือจากราคาจำหน่วยสินค้าหรือบริการ
ที่แสดงไว้ตามข้อ 1-4
ผู้ประกอบธุรกิจจะต้องแสดงค่าใช้จ่ายดังกล่าวให้ชัดเจน ครบถ้วนและเปิดเผยโดยแสดงไว้ควบคู่กับการแสดงราคาจำหน่ายสินค้าหรือค่าบริการที่ให้บริการด้วย
กรณีการแสดงราคาจำหน่ายปลีกสินค้าหรือค่าบริการที่ให้บริการตามข้อ 1+4 ต้องแสดงให้ตรงกับราคาที่จำหน่ายหรือค่าบริการที่ให้บริการ
แต่มิให้ใช้บังคับกับกรณีที่ผู้ประกอบธุรกิจจำหน่ายหรือให้บริการแก่ผู้ซื้อต่ำกว่าราคาจำหน่าย
หรือค่าบริการที่แสดงไว้ โดยวิธีการแจ้งราคาสินค้าและบริการที่ถูกต้อง คือ
(1) เขียน พิมพ์ หรือทำให้ปรากฏด้วยวิธีอื่นใดในระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์หรือระบบออนไลน์ของผู้ประกอบธุรกิจ
(2) ในลักษณะชัดเจน ครบถ้วน เปิดเผย
และสามารถอ่านได้โดยง่าย
(3) ให้แสดงราคาต่อหน่วย
(4) ราคาหรือค่าบริการนั้น
จะมีตัวเลขภาษาใดก็ได้ แต่ต้องมีตัวเลขอารบิคอยู่ด้วย
(5) ข้อความหรือรายการที่แสดงควบคู่กับราคาจำหน่ายหรือค่าบริการต้องเป็นภาษาไทยแต่จะมีภาษาอื่นด้วยก็ได
รายละเอียดรายการสินค้าควบคุมตามประกาศกรรมการกลางว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ
วันที่ 3 กรกฎาคม 2562 https://www.dit.go.th/
ต่อมาคณะรัฐมนตรีเห็นชอบการกำหนดสินค้าและบริการควบคุมปี
2563 รวม 51 รายการ (46 สินค้า และ 5 บริการ) เพิ่มเติมตามที่กระทรวงพาณิชย์เสนอ
ซึ่งเป็นการทบทวนรายการสินค้าและบริการควบคุมที่ตามประกาศคณะกรรมการกลางว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ
ฉบับที่ 53 มีผลบังคับใช้ตั้งแต่ 4 ก.ค. 62 และจะสิ้นสุด 3 ก.ค. 63
สำหรับการกำหนดสินค้าและบริการควบคุม ปี 63 ยังคงรายการสินค้าควบคุมตามเดิม จำนวน
50 รายการ ปรับรายละเอียด 2 รายการ และเพิ่มเติม 1 รายการ มีรายละเอียดดังนี้
1. ปรับรายละเอียด 2 รายการ
- รถจักรยานยนต์ รถยนต์นั่ง
รถยนต์บรรทุก ปรับเป็น “รถจักรยานยนต์
รถยนต์บรรทุก” เนื่องจากรถยนต์นั่งเป็นสินค้าที่มีความหลากหลายขึ้นอยู่กับพฤติกรรมและไม่กระทบกับผู้บริโภคทั่วไป
- บริการขนส่งสำหรับธุรกิจออนไลน์
ปรับเป็น “บริการซื้อขายและหรือบริการขนส่งสินค้าสำหรับธุรกิจออนไลน์” เนื่องจากการระบาดของโรคโควิด-19
ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้ประกอบการและผู้บริโภคตามชีวิตวิถีใหม่ (New Normal) หันมาใช้บริหารสินค้าออนไลน์มากขึ้น
และมีการร้องเรียนของผู้บริโภคที่ได้รับเดือดร้อนจากการซื้อสินค้าและบริการออนไลน์
2. เพิ่มรายการสินค้าควบคุม 1 รายการ
คือ กากดีดีจีเอส
เป็นวัตถุดิบอาหารสัตว์
มีส่วนประกอบของคาร์โบไฮเดรตและโปรตีนมาปรับใช้ในสูตรอาหารสัตว์ที่ผลิตในประเทศ
สามารถทดแทนข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ได้
ปัจจุบันมีแน้วโน้มการนำเข้ากากดีดีจีเอสจากต่างประเทศเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ซึ่งจะส่งผลกระทบด้านราคาที่เกษตรกรจะได้รับและเสถียรภาพของตลาดข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ที่ผลิตในประเทศ
3. ยกเลิกรายการสินค้าควบคุม 2 รายการ
คือ
1) น้ำยาปรับผ้านุ่ม
เนื่องจากเป็นสินค้าที่ไม่จำเป็นใช้ในทุกครัวเรือน และมีการแข่งขันสูง
และเป็นสินค้าทางเลือกขึ้นอยู่กับพฤติกรรมของผู้บริโภค
2) บริการให้เช่าสถานที่เก็บสินค้า
เนื่องจากปัจจุบันจำนวนสถานที่เก็บสินค้ามากกว่าความต้องการและมีการแข่งขันสูง
จึงไม่กระทบต่อราคาค่าเช่าสถานที่เก็บสินค้า
ทั้งนี้ การกำหนดให้สินค้าและบริการใดให้เป็นสินค้าควบคุมนั้นให้เป็นไปตาม
พ.ร.บ. สินค้าและบริการ พ.ศ. 2562 เพื่อป้องกันการกำหนดราคาซื้อ
ราคาจำหน่ายหรือการกำหนดเงื่อนไขและวิธีปฏิบัติทางการค้าที่ไม่เป็นธรรม
และในปัจจุบันนี้มีเรื่องร้อนเรียนจากผู้บริโภคทั้งในการซื้อขายผ่านระบบออนไลน์
และราคาขนส่งของผู้ส่งอาหาร Delivery จำนวนมาก การกำหนดสินค้าและบริการควบคุมปี 63
จะครอบคลุมผู้ให้บริการกลุ่มผู้ให้บริการเหล่านี้ด้วย
ว่าด้วยเรื่องการจับกุมผู้กระทำความผิด ตามข้อกำหนดในมาตรา
23 เพื่อประโยชน์ในการจับกุมผู้กระทําความผิดตามพระราชบัญญัตินี้ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่เป็นพนักงานฝ่ายปกครองหรือตํารวจตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
การจับกุมผู้กระทําความผิดให้กระทําได้โดยไม่ต้องมีหมายจับเมื่อปรากฏว่ามีการกระทําความผิดซึ่งหน้า
หรือมีเหตุอื่นที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาบัญญัติให้พนักงานฝ่ายปกครองหรือตํารวจจับได้โดยไม่ต้องมีหมายจับ.
แหล่งอ้างอิง :