ESG สำคัญอย่างไร? ทำไม SME ไทยต้องปรับตัว เพื่อชนะใจผู้บริโภคใส่ใจ ความยั่งยืน(Sustainability)

ปัจจุบัน ‘แนวคิดการดำเนินธุรกิจอย่างยั่งยืน’ หรือ ESG (Environmental, Social, Governance) ที่กำลังได้รับความสนใจอย่างกว้างขวาง เนื่องด้วยการที่ธุรกิจยุคใหม่จะเอาชนะใจผู้บริโภคได้ ต้องไม่มุ่งแต่แสวงหากำไรเพียงอย่างเดียว แต่ต้องคำนึงถึงสังคม สิ่งแวดล้อม และโลก เพื่อนำธุรกิจไปสู่ความยั่งยืน (Sustainability) ในระยะยาว สะท้อนให้เห็นถึงวิสัยทัศน์ของผู้ประกอบการ SME ที่ต้องการดำเนินธุรกิจอย่างมีความรับผิดชอบ และแสวงหาผลตอบแทนที่ไม่ใช่อยู่ในรูปของผลกำไรเพียงอย่างเดียว แต่ยังคำนึงถึงปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาลของกิจการด้วย

1. เริ่มต้นด้วยการศึกษาบริบทโดยรวมของความยั่งยืน (Sustainability) แล้วทำความเข้าใจ แนวคิด ESG

2. ย้อนกลับมองที่ธุรกิจตนเอง แล้วตั้งคำถามว่า สินค้าที่เราผลิตส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมหรือไม่ อย่างไรบ้าง โดยเฉพาะบริษัทที่ทำเกี่ยวกับการผลิต ดูว่าคนที่จำหน่ายสินค้าให้เราเขาสนใจเรื่อง ความยั่งยืน (Sustainability) หรือไม่ แล้วของที่เขาผลิตนั้นคำนึงถึงสังคมและสิ่งแวดล้อมหรือไม่

3. ลองปรับโมเดลธุรกิจ หรือเปลี่ยนพาร์ทเนอร์ที่มีส่วนร่วมในเรื่องกระบวนการสร้างความยั่งยืน ก่อนตัดสินใจลงทุนเพื่อความยั่งยืน

4. หากต้องการลงทุนเพื่อต้องการขยายธุรกิจให้เติบโตอย่างยั่งยืน ควรทำการวิเคราะห์ผลตอบแทนทางสังคม SROI (Social Return on Investment) เป็นแนวทางหนึ่งที่ใช้ในการวิเคราะห์เพื่อให้สามารถวัดผลประโยชน์ของโครงการต่างๆ ที่มีคุณค่าต่อเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม และวิเคราะห์ผลกระทบทางสังคม SIA (Social Impact Assessment) เป็นการศึกษาผลกระทบทางสังคม โดยผลกระทบทางสังคมจะคาดคะเนการเปลี่ยนแปลง ด้านสังคม เศรษฐกิจ วัฒนธรรม และคุณภาพชีวิต ที่จะเกิดขึ้น หากมีนักลงทุนมาลงทุนเพิ่มกับเราต่อ 1 เหรียญ SROI ที่ได้คือเท่าไร หรือผลลัพธ์ทางสังคมที่จะได้กลับมาจะเป็นเท่าไร 

แนวโน้มการกีดกันสินค้าและบริการที่มีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูง ผ่านมาตรการทางการค้าระหว่างประเทศต่างๆ  เช่น European Green Deal ซึ่งจะมีการบังคับใช้มาตรการปรับภาษีสินค้าที่ปล่อยคาร์บอนสูง (Carbon Border Adjustment Mechanism : CBAM) ซึ่งจะคล้ายกับภาษีที่จัดเก็บคาร์บอนฟุตปริ๊นต์ของสินค้าต่างๆ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญทำให้ธุรกิจขนาดใหญ่ที่มีความพร้อม เดินหน้าปรับตัวเพื่อรักษาความสามารถในการแข่งขัน

ซึ่งการบังคับใช้มาตรการ CBAM ไม่เพียงแต่กระทบธุรกิจขนาดใหญ่ที่ส่งออกสินค้าไปยังประเทศในสหภาพยุโรป แต่ SME ที่อยู่ในห่วงโซ่การผลิตของธุรกิจใหญ่ ก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน เพราะการคำนวณปริมาณการปล่อยคาร์บอนภายใต้มาตรการ CBAM จะคิดทั้งวงจรการผลิตสินค้านั้นๆ  

 การคำนึงถึงสังคมส่วนรวม สิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน (Sustainability) จะทำให้ SME ดึงดูดลูกค้าได้มากขึ้น เพราะในปัจจุบันผู้บริโภคไม่ได้คำนึงถึงราคาผลิตภัณฑ์อย่างเดียวแล้ว แต่จะเลือกสนับสนุนแบรนด์ที่สอดรับกับค่านิยมของผู้บริโภคสมัยใหม่ที่มีความตระหนักเรื่อง ปัญหาสิ่งแวดล้อมมากขึ้น 

จากผลสำรวจและงานวิจัยชี้ให้เห็นว่าผู้บริโภคยุคใหม่จำนวนมากหันมาใส่ใจสิ่งแวดล้อมมากขึ้น จากผลสำรวจในสหรัฐอเมริกาโดย CGS และ Voice of Green พบว่าผู้บริโภคมากกว่า 47% มีความเต็มใจที่จะจ่ายเงินเพิ่มขึ้น 25 - 100% จากราคาเดิม สำหรับสินค้าที่คำนึงถึงความยั่งยืน ซึ่งสอดรับกับผลสำรวจในประเทศไทยที่พบว่าผู้บริโภค 74% มีแนวโน้มที่จะหันมาเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และมากกว่า 37% เต็มใจที่จะจ่ายเพิ่มขึ้นเพื่อรักษาสิ่งแวดล้อม สะท้อนให้เห็นว่าความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมของสินค้ามีผลต่อพฤติกรรมและการตัดสินใจซื้อของผู้บริโภคยุคใหม่ไปแล้ว